W PRACOWNI KONSERWATORA

Do pracowni konserwatorskiej trafiają obiekty najbardziej zniszczone, często mające dużą wartość historyczną. Podstawowymi założeniami prac konserwatorskich jest usunięcie przyczyn zniszczenia oraz przywrócenie obiektom wartości użytkowych i estetycznych. W pierwszym etapie prac przeprowadzane są podstawowe badania chemiczne i fizyczne w celu ustalenia dalszego postępowania konserwatorskiego. Wszystkie wyniki badań i zabiegi konserwatorskie rejestrowane są w dokumentacji konserwatorskiej. W trakcie procesu konserwacji wybranego obiektu, każda karta z osobna poddawana jest kolejnym zabiegom konserwatorskim: czyszczeniu, kąpielom, odkwaszeniu, uzupełnieniu ubytków, wzmocnieniu, przeklejeniu i przygotowaniu do wykonania oprawy.

***

       Ważnym etapem prac konserwatorskich jest zabezpieczenie uszkodzonych mechanicznie kart przed ich dalszym niszczeniem. Najczęściej wybieraną przez konserwatorów metodą, a zarazem najlepszą, jest uzupełnienie ubytku. Do tego celu używane są najwyższej jakości papiery czerpane i masy papierowe barwione na odpowiednio dobrany kolor. Ubytki w papierze można uzupełniać poprzez wklejenie właściwie dociętej łatki z papieru czerpanego lub w maszynie do uzupełniania ubytków płynną masą papierową. Maszyna jest skonstruowana na wzór sita czerpalnego i pozwala na uformowanie odpowiedniej grubości papieru idealnie dopasowanego do kształtu ubytku. Uzupełnione, przeklejone i wyprasowane karty składa się w składki i ręcznie zszywa. Książki szyte są na sznurki, tasiemki, paski skórzane lub paski pergaminowe. Dobór materiałów i schemat szycia jest powtórzeniem pierwotnej budowy książki. Jeżeli oryginalne elementy zachowane są w dobrym stanie, używa się ich ponownie. Po uszyciu grzbiet książki odpowiednio się formuje i zakleja. Równocześnie z konserwacją bloku książki, wykonuje się pełną konserwację oprawy: czyszczenie, dogarbowywanie skóry i jej natłuszczanie. W sytuacji, kiedy książka pozbawiona jest oryginalnej oprawy, wykonuje się oprawę w stylu charakterystycznym dla danego okresu historycznego. Wszelkie używane w konserwacji materiały współczesne dołączone do zabytku, muszą spełniać szereg wymogów gwarantujących im stabilność i najwyższą jakość.